پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباط تان با اين مرکز.
موسيقي که عبارت از نواختن آلات(مثل ساز و دايره و سنتور) است ، بر دو قسم است: حرام و حلال.
موسيقي حرام عبارتند از: آهنگ هايي که مطرب(شادي آفريني که معمولا در انسان تحول غير اختياري ايجاد کند و انسان را از خدا غافل نمايد) و متناسب باشد با مجالس لهو و لعب و عياشي و گناه.
موسيقي که به اين کيفيت نباشد و يا مشکوک باشد که از نوع حلال است يا از نوع حرام، حلال است. (1)
اما علّت تحريم موسيقى و غناي حرام اين است که ،غنا و موسيقيهاي شهوت زا انسان را به لهو و لعب و عيّاشى و دور شدن از خداوند سوق ميدهد که مخالف فلسفه خلقت انسان است ، نيز باعث تزلزل اعتقادات مذهبى ميشود، از اين رو از رسول گرامى اسلام(ص) نقل شده: «سه چيز قلب انسان را پر قساوت ميکند: شنيدن و گوش دادن بهصداها و گفتارهاى لهو؛ دنبال صيد رفتن براى خوشگذراني؛ به دربار شاهان رفت و آمد كردن».(2)
همو فرمود: «چهار چيز قلب را فاسد ميكند و موجب نفاق قلبى ميشود: گوش دادن به لهويات؛ فحّاشيكردن؛ به دربار سلاطين رفت و آمد كردن و دنبال صيد رفتن».(3)
امام صادق(ع) فرمود: «زن آوازه خوان (مغنيّه) ملعون است . هر كس او را به منزل دعوت كند و به او پولبدهد، ملعون است».(4)
علي(ع) فرمود: «پولى كه به آوازه خوان هرزه داده ميشود، حرام است».(5)
يكى از اصحاب رسول خدا از جايى عبور ميكرد. صداي موسيقى شنيد. انگشتهايش را در گوشش كرد تا صدا را نشنود و سپس گفت: با پيامبر از جايى ميگذشتيم كه چنين بود. پيامبر با دستهايش گوشش را گرفت تا صدا را نشنود».(6)
باز رسول الله فرمود: «غنا و آوازهاى لهوى (ترانه) باعث نفاق در قلب ميشود».(7) و فرمود: «از شنيدنچنگ و غنا دورى كنيد. آن ها در قلب شما نفاق ايجاد ميكند»(8)؛ يعنى كم كم طورى ميشويد كه ظاهراً مسلمانهستيد، ولى در عمل و كردار اسلام را قبول نداريد.
آثار بد موسيقى بر فرد و جامعه:
1 ـ اعتياد به موسيقي: يكى از آثار سوء موسيقى اين است كه نوازنده يا شنونده را معتاد ميكند و اين اعتياد پيامدهاي بدى دارد.
2 ـ سر و صداى زياد براى دستگاه شنوايى زيان آور است.
3 ـ تأثير سر و صداى زياد بر روح و روان انسان نيز يكى از آثار بد موسيقى قلمداد ميشود.
سر و صداى زياد حساسيت را نسبت به حمله ويروسها زياد ميكند و ناراحتيها كليوي، زخم معده و فساد دندانها را در پي دارد.(9)
4 ـ تأثير موسيقى بر معده: بر اساس آزمايشهايى كه پرفسور «لودويگ دوملينگ» درباره موسيقيهاى شبكوتاه، موزارت، سمفوني، سرنوشت بتهون، موزيك بيت، آوازهاى پاپ يعنى موزيك مدرن نسل جوان انجامداده و آزمايشهاي مكررّ انجام گرفته، ترشح عصاره گوارشى معده و اسيد كلريدريك در كسانى كه به موزيكپاپ گوش كرده بودند، پيش از سائرين تقليل و كاهش يافته بود.(10)
5 ـ تأثير منفى موسيقى در عمر در بررسيهايى كه محققّان كردهاند، از بين 46 نفر موسيقيدان و نوازندگانايتاليايي، فرانسوي، انگليسي، آلمانى و غيره، متوسط عمر آنان 47 سال بوده است.
بنابراين موسيقى مخصوصاً موسيقيهاى هيجان آور باعث بروز مفاسدى در افراد و جامعه ميشود كه قابلچشم پوشى نيست . زمينه ساز مفاسدي از قبيل فسادهاى اخلاقي، بزهكاري، لااباليگري، شهوت رانيهايمضرّ ميشود. از اين رو از نظر اسلام ممنوع گرديده است.
پينوشتها:
1 . امام خميني، استفتا آت، ج2 ،س25 ازکسب هاي حرام؛
آيت الله خامنه اي، استفتاآت ،س1128و1132 ؛
آيت الله فاضل لنکراني،جامع المسائل، ج1 ،س978و999.
آيت الله سيستاني ، سايت ايشان واژه موسيقي .
2 . ميزان الحكمه، عنوان 3122.
3 . همان، عنوان 3122.
4. همان، عنوان 3123.
5 . همان.
6 . همان، عنوان 3121.
7 . همان، عنوان 3121.
8. همان، عنوان 3121.
9 . اولين دانشگاه و آخرين پيامبر، ج 15، ص 161، با تلخيص.
10 . همان، ص 185 .