فلسفه قیام ابی عبدالله الحسین (عليه السلام) را در سخنان آن حضرت، در آغاز حركت از مدینه و موضعگیریهای ایشان در برابر حوادثی كه در منزلگاههای میان راه روی داده است، میتوان یافت.
در این مجموعه سعی شده است ضمن آگاهی از نام منزلگاهها و مسیر تقریبی حركت امام حسین (عليه السلام) از مدینه تا كربلا، با اهداف و دیدگاههای آن حضرت آشنا شده و مختصری از وضعیت سیاسی و اجتماعی آن عصر بیان شود.
مدینه زمان: نیمه دوم ماه رجب سال 60 هجری
حاكم وقت مدینه (ولید بن عتبه) پس از مرگ معاویه دستور یافت تا از امام حسین (عليه السلام) برای یزید بیعت بگیرد. حضرت فرمود: «...یزید مردی است شرابخوار و فاسق كه به ناحق خون میریزد و اشاعه دهنده فساد است و دستش به خون افراد بیگناه آلوده گردیده و شخصیتی همچون من با چنین مرد فاسدی بیعت نمیكند».
وقتی كه مروان بن حكم بیعت با یزید را از حضرت درخواست كرد امام (عليه السلام) فرمود: ای دشمن خدا! دور شو، من از رسول خدا شنیدم كه فرمود: «خلافت بر فرزندان ابوسفیان حرام است و اگر معاویه را بر فراز منبر من دیدید، او را بكشید». و امت او چنین دیدند و عمل نكردند و اینك خداوند آنان را به یزید فاسق گرفتار كرده است.
امام (ع) در شب 28 رجب سال 60 هجری همراه با بیشتر خاندان خویش و بعضی یاران، پس از وداع با جدش پیامبر (ص) از مدینه به طرف مكه حركت كرد. امام حسین هدف خروج از مدینه را در وصیتنامهاش چنین بیان میكند: و جز این نیست كه برای اصلاح در میان امت جدم خارج شدم. میخواهم امر به معروف و نهی از منكر كرده و به راه و روش جدم (رسو مكه زمان: از 3 شعبان تا 8 ذی الحجه 60 هجری
امام (عليه السلام) در سوم شعبان به مكه رسید و در خانه عباس بن عبدالمطلب سكنی گزید. مردم مكه و زائران خانه خدا كه از اطراف آمده بودند، به دیدار حضرت شرفیاب میشدند.