سيارک ها

1. سيارك‌ها سيارات بسيار كوچكي هستند كه از صخره و فلز ساخته شده‌اند.

سيارك‌ها معمولاً اجسام نامنتظمي هستند و بر گرد خورشيد حركت مي‌كنند. هزاران سيارك در منظومه خورشيدي ما وجود دارند .

1. بسياري از آنها ميان مدار مريخ و مدار هرمز مشتري قرار گرفته‌اند و گرد خورشيد مي‌گردند.
2. دسته‌اي ديگر از آنها در مكان‌هاي ديگر منظومه خورشيدي يافت مي‌شوند.

به نظر مي رسد علت اينكه اغلب آن ‌ها در فاصله ي مريخ و مشتري ديده مي شوند اين است كه احتمالاً

به سيارك‌هايي كه بر اثر نيروي گرانش سياره‌ها در مداري گير افتاده باشند «سيارك اسير» مي‌گويند. در اين صورت سياره مزبور به گرد سياره بزرگ ‌ترمي‌گردد.

سيارك 234 Ida  و قمر آن Dactyl

 نزديك‌ترين سيارك به زمين، توتاتيس نام دارد. سنگ آسماني توتاتيس داراي حدود 8/ 4كيلومتر طول و4 /2 كيلومتر عرض است. اين سنگ آسماني تقريبا هر چهار سال يكبار به دور ستاره خورشيد مي چرخد و مدار آن از درون مدار سياره زمين به دور خورشيد آغاز شده و به خارج از مدار سياره مريخ، ختم مي شود. از آنجا كه هم زمين و هم توتاتيس به طور دائم در حركتند، فاصله ميان آن ها نيز بسيار متغير است.

به طور معمول اين سنگ آسماني را مي توان در مناطق بدور از نور شهرها، با كمك دوربين دو چشمي ساده نيز رصد كرد.

سيارك 2004 FH  كه در مركز صفحه آنرا در حال حركت مي بينيد. شيئي  كه به صورت نور درخشان از مقابل دوربين به سرعت عبور ميكند يك ماهواره است.

 در آغازين روزهاي  ژانويه ???? جوزپه پياتزي ((? جولاي ???? - ?? جولاي ????)جرمي را در آسمان رصد نمود كه ابتدا يك ‌دنباله‌دار به نظر مي‌رسيد  ولي زماني كه مدار آن به درستي تعيين گرديد، مشخص شد كه سياره بسيار كوچكي است، آنقدر كوچك كه آن را در رده جديدي به نام سيارك‌ها دسته‌ بندي كردند.

پياتزي آن را سرس ناميد. تا چند سال بعد سه سيارك جديد ديگر كشف شدند و تا پايان آن قرن،  صدها عدد از آنها شناسايي شده بودند. تا به امروز تعداد اين سيارك ها به چند صد هزار رسيده است و هنوز اكتشاف آنها ادامه دارد. تعدادي از سيارك ها چنان كوچكند كه از زمين قابل رؤيت نيستند اما بزرگترين آن ها همانسرِس است كه تاكنون شماره يك را بر پيشاني خود دارد.

نام گذاري سيارك ‌ها

همين كه مدار سياركي مشخص مي‌گردد، عددي به ترتيب زمان كشف بدان نسبت داده مي‌شود و به دنبال آن نامي مي‌آورند . نام را معمولاً كاشف بر مي‌گزيند مثلاً سرس-1. در آغاز نام هاي زنانه از اسطوره ‌هاي يونان و روم انتخاب مي‌شد. بعدها نام هايي از نمايشنامه‌ هاي شكسپير و اپراهاي  واگنر برگزيده شدند.

 بسياري از سيارك‌ها را كاشفان به نام هاي زنان، دوستان و حتي سگ ها و گربه‌هاي خود ناميدند. همواره نام هايي مونث به كار رفته‌است، جز در مورد چند سيارك كه مدارهايي نامتعارف دارند نام هاي مذكر نهاده شده‌است.

تصوير فوق :  كمربند اصلي سيارك ها (نوار سفيد )

ارزش اقتصادي

سيارك ‌ها مي‌توانند براي تأمين مواد و آب مورد نياز براي ساخت تجهيزات فضايي و مداري به كار روند. هم‌اكنون بسياري از مراكز پژوهشي مرتبط با فناوري فضايي در حال مطالعه امكان سفر به سيارك‌ها و برداشت از ذخاير طبيعي آن‌ها هستند.

به تازگي و با كشف يخ آب بر سطح سيارك تميس-??، ايده‌هايي به منظور برداشت آب از سيارك‌ ها جهت توليد آب مصرفي فضانوردان و تأمين اكسيژن و هيدروژن توسط الكتروليز آب براي مصرف تنفسي و يا سوخت فضاپيماهاي آينده مطرح شده است.

 اگر مدار سفرهاي فضايي آينده را بتوان به گونه‌اي طراحي كرد كه هر بار سيارك داراي ذخاير يخ آب در مسير قرار داشته باشد مي‌توان به سادگي تأسيسات لازم براي يك ايستگاه سوخت گيري فضايي را روي آن سيارك بنا نمود. تأسيساتي تمام اتوماتيك كه انرژي تابشي خورشيد را توسط صفحات خورشيدي دريافت و به الكتريسيته تبديل خواهد كرد، سپس با استفاده از اين انرژي الكتريكي، يخ آب موجود در خرده‌ سيارك را با يك اجاق مايكروويو ساده ذوب كرده و در ادامه آب حاصله را با يك دستگاه ساده الكتروليز به هيدروژن و اكسيژن خواهد شكاند.

 در انتها هيدروژن و اكسيژن به دست آمده در مخازن جدا از هم ذخيره خواهد شد. اين طرح هنوز در مرحله ايده قرار داشته و عملياتي نشده است.

تنظيم: يگانه داودي