إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لأَنفُسِکمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ الأَخِرَةِ لِیسُ- واْ وُجُوهَکمْ وَ لِیدْخُلُوا الْمَسْجِدَ کمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِیتَبِّرُوا مَا عَلَوْا تَتْبِیرًا [1]
ترجمه:
اگر نیکی کنید، به خودتان نیکی کرده اید و اگر هم بدی کنید، به خودتان بدی کرده اید؛ زمانی که وعدۀدوم آید، [کسانی ] چهره های شما را ناخوش و گرفته گردانند و وارد مسجد [/ بیت المقدّس ] شوند، همان گونه که اوّل دفعه وارد شدند، و نسبت به آنچه بر آن غلبه یافتند، هلاکت و نابودی زیادی به بار آورند.
تفسیر:
آنچه از سرگذشت پیامبران و ملّت های آنان در قرآن مجید ذکر شده، برای تنبّه و عبرت افرادی است که در سبیل هدایت اند و در قلب خود به توحید و خداشناسی متمایل می باشند؛ خداوند می فرماید:
«لَقَدْ کانَ فِی قِصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لأُولِی الأَلْبب؛ [2] در سرگذشت پیشینیان و انبیای سلف، عبرت و اندرزی برای خردمندان نهفته است. »
این است که خداوند، در حین بیان سرگذشت بنی اسرائیل و تباهی و افساد دوگانۀآنان و ابتلا به عصیان و نافرمانی می فرماید:
«إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لأَنفُسِکمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا. . . »
به ظاهر، خطاب متوجه بنی اسرائیل است؛ ولی در باطن، متوجّه تمام افراد بشر می شود. می فرماید: اگر نیکی کنید، اثر و پاداش آن متوجه خود شماست. بدانید که خداوند «غنی بالذات» است و به کسی و به عبادت شخصی احتیاج ندارد.
بشر هر کاری انجام دهد، به طور خودکار یا از دریای فیاض الهی کناره می گیرد و خود را از فیض آن محروم می گرداند و یا با اعمال خود، به اقیانوس هستی و منشأ وجود،
تقرّب می جوید و از او کسب فیض می نماید.
انسان هر کلامی بگوید و هر فکری به خاطر بپروراند، در روحیات و معنویات او مؤثّر است و او را یا به حقیقت نزدیک می گرداند و یا از آن دور می کند.
«مَا یلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَیهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ؛ [3] هیچ گفتاری را به لفظ درنمی آورد، جز این که نگهبانان آماده ای برای ثبت آن با او هستند. »
«رُبّ کلمة سوء اورثت حزنا طویلا»
هر کلام نادرستی، اثر زشتش را در وجود او نمودار می سازد و متقابلًا کلام صحیح هم اثر خود را دارد. بشر، چه بخواهد و چه نخواهد، به تَبَع اعمالش پاداش دهری گریبانش را خواهد گرفت.
پی نوشت
[1] سوره مبارکه اسراء، آیه7
[2] سوره مبارکه، يوسف/ 111
[3] سوره مبارکه ، ق/
نظرات شما عزیزان: