الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآَتَوُا الزَّکَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ (حج/45)؛ کسانی که چون ایشان را در زمین قدرت بخشیم، نماز را بر پای دارند و زکات را بپردازند به کار شایسته دستور دهند و از زشتی باز دارند، و سرانجام امور از آنِ الله است.
خداوند(سبحانه و تعالی) فرموده است: هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ (جمعه/2)؛ او [خدا] کسی است که در میان درس ناخواندگان رسولی از خودشان برانگیخت که آیاتش را بر آنها میخواند و آنها را پاک (و تزکیه) میکند.
خداوند اینگونه بر مومنان منت مینهد که پیامبرش را فرستاد تا قرآن را آموزش و تعلیم دهد و آنان را تزکیه نماید. مراد از تزکیه این است، یعنی پاک کردن قلب از شرک به خدا و اخلاق ناپسند مانند خیانت و نفاق و دورویی و حسد و پاک کردن سخنان و رفتارهایی که جز افعال ناپسند و عادتهای زشت آدمیان هستند.
لذا یکی از مهمترین اسباب بعثت همانا بالا بردن اخلاق فردی و جمعی و اعتلای اخلاقیات در جامعه است. اخلاق کریم و حسنه دلیل ایمان و ثمره ی ایمان است. ایمان بدون اخلاق ماحصل چندانی ندارد و اخلاق حسنه تقویت کننده ایمان شخص است. سنگین ترین عمل در میزان حسنات انسان، اخلاق است. کسی که بد اخلاق شد و عملکرد و رفتار و کردارش زشت و ناپسند گردید، دیگر فضل و جایگاهی در بین مومنین ندارد. اخلاق نیک ثمره و نتیجه عبادات اسلامی است و بدون آن فقط احساسات و حرکات خالی از معنا و بدون فایده باقی خواهد ماند. در مورد نماز در قرآن کریم آمده است که: وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَر ِ(عنکبوت/45). نماز را بر پای دار که نماز از زشتی و بدی باز می دارد.
درباره روزه آمده است که: الصِّیَامُ جُنَّةٌ فَلَا یَرْفُثْ وَلَا یَجْهَلْ وَإِنْ امْرُؤٌ قَاتَلَهُ أَوْ شَاتَمَهُ فَلْیَقُلْ إِنِّی صَائِمٌ. (بخاری و مسلم)؛ روزه سپر است (روزه دار) حرف زشت نگوید و نادنی نکند و اگر کسی با وی درگیر شد یا دشنامش داد باید بگوید، من روزه دارم( یعنی اجازه بد اخلاقی ندارم). در مورد حج نیز چنین در قرآن کریم میخوانیم: الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِیهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِی الْحَجِّ (بقره/197). حج ماههای مشخصی است. پس کسی که در این ماهها حج بر او واجب گشت، در حج حرف بیهوده نزند و کار زشت و درگیری نکند ( یعنی اخلاق نیک).
همه این آیات دال بر تاکید دین مبین اسلام بر رفتار و کردار حسنه شخص مومن دارد و این نکته مهم را روشن می سازد که مومنانی که به خدا و رسول او ایمان دارند بایستی جنبه اخلاقیات زندگی خود را مورد توجه خاص قرار دهند و اهتمام خاصی نسبت به این حوزه مهم زندگانی شخصی و جمعی داشته باشند و پیامبر اکرم را الگو و نمونه رفتاری و عملی خود در زندگی قرار دهند.
نظرات شما عزیزان: