گیاه خُرفه بیشتر در غالب یک علف هرز شناخته میشود. با این حال، یک سبزی بسیار مغذی و خوراکی نیز هست. در حقیقت، خُرفه حاوی همهی انواع مواد مغذی، از جمله اسیدهای چرب امگا ۳ میباشد. این مقاله نگاهی دقیق به خُرفه و تاثیرات آن بر سلامت میاندازد.
خُرفه چیست؟
خُرفه یک سبزی سبز و برگدار است که میتواند به شکل خام یا پخته مصرف شود. در محافل علمی با نام Portulaca oleracea شناخته میشود، از دیگر نامهای این گیاه hogweed کوچک، fatweed و pusley میباشد. ۹۳٪ این گیاه شاداب آب است. ساقههای آن قرمز و کوچک و برگهای آن سبز است. طعم خُرفه ترش و شور مشابه اسفناج یا شاهی است. میتوان از آن در سالاد و ساندویچ به شیوههای مشابه اسفناج و کاهو استفاده نمود.
خُرفه در نقاط مختلف جهان در طیف گستردهای از محیط زیست رشد میکند. این گیاه در باغها و باغچههای پیادهروها رشد میکند. در عین حال میتواند خود را با شرایط خشنتر وفق یابد. به عنوان مثال در خشکسالی، خاک بسیار شور یا خاک خالی از مواد مغذی. خُرفه سابقهایی طولانی در طب سنتی یا طب جایگزین دارد.
همچنین سرشار از مواد مغذی بسیار زیادی است. هر ۱۰۰ گرم آن:
- ویتامین A (از بتا کاروتین): ۲۶٪ از نیاز روزانه.
- ویتامین سی: ۳۵٪ از نیاز روزانه.
- منیزیم: ۱۷٪ از از نیاز روزانه.
- منگنز: ۱۵٪ از نیاز روزانه.
- پتاسیم: ۱۴٪ از نیاز روزانه.
- آهن: ۱۱٪ از نیاز روزانه.
- کلسیم: ۷٪ از نیاز بدن.
- همچنین حاوی مقدار کمی از ویتامین های B۱، B۲، B۳، فولات، مس و فسفر است.
تمام این مواد مغذی را فقط با ۱۶ کالری دریافت میکنید! همین امر موجب میشود تا خُرفه یکی از مغذیترین غذاهای این سیاره باشد.
خُرفه سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است.
اسیدهای چرب امگا۳ چربیهای مهمی هستند که بدن نمیتواند آنها را تولید کند. بنابراین باید آنها را از رژیم غذایی دریافت نمائیم. گرچه خُرفه در مجموع حاوی چربی اندکی میباشد، اما بخش اعظم چربیهای آن بهشکل اسیدهای چرب امگا ۳ میباشند. در حقیقت، خُرفه شامل دو نوع اسیدهای چرب امگا ۳ است، ALA و EPA. ALA در گیاهان بسیاری یافت میشود، اما EPA به طور عمده در محصولات حیوانی (مانند ماهیهای چرب) و جلبک یافت میشود. در مقایسه با سایر گیاهان، خُرفه بهطور خارقالعادهای حاوی ALA میباشد، ۵ تا ۷ برابر اسفناج. جالب توجه این است که خُرفه شامل مقادیر کمی EPA است. این نوع از اسیدهای چرب در بدن از ALA فعالتر هستند و به طور کلی در اکثر گیاهانی که روی زمین رشد میکنند، پیدا نمیشود.
خُرفه سرشار از آنتیاکسیدان است.
گیاه خُرفه سرشار از آنتی اکسیدانهای مختلف و ترکیبات گیاهی سودمند است:
ویتامین C: همچنین به عنوان اسید اسکوربیک شناخته شده است، ویتامین C یک نوع آنتی اکسیدان است که برای نگهداری از پوست، عضلات و استخوان ضروری است.
ویتامین E: خُرفه حاوی مقادیر زیادی ویتامین E به نام آلفا توکوفرول است. این ویتامین میتواند از غشای سلولی در برابر آسیب محافظت کند.
ویتامین A: خُرفه شامل بتا کاروتن است، آنتی اکسیدانی که در بدن به ویتامین A تبدیل میشود. ویتامین A در سلامت چشم نقش شناخته شدهایی دارد.
گلوتاتیون: این آنتی اکسیدان مهم میتواند از سلولها در برابر آسیب محافظت کند.
ملاتونین: خُرفه همچنین شامل ملاتونین، هورمون تنظیم خواب کمک کند. البته مزایای متعدد دیگری نیز دارد.
بتالائینها: خُرفه بتالائینها را سنتز میکند، بتالائینها آنتیاکسیدانهایی هستند که مانع از تجمع کلسترول بد در بدن میشوند.
طبق مطالعات انجام شده بر روی نوجوانان چاق مشخص شد که دانههای خُرفه کلسترول LDL یا کلسترول بد و سطح تریگلیسرید را کاهش میدهد، که هر دو با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی در ارتباطند. پژوهشگران این تاثیرات را به آنتیاکسیدانها و ترکیبات گیاهی در دانههای خُرفه نسبت دادهاند.
خُرفه سرشار از مواد معدنی مهم است.
گیاه خُرفه همچنین حاوی مواد معدنی مهم و متعددی است. منبع خوبی از پتاسیم است، مادهای معدنی که به تنظیم فشار خون کمک میکند. مصرف بالای پتاسیم خطر سکته مغزی را کاهش میدهد و همچنین میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهد. خُرفه همچنین منبع عظیمی از منیزیم، یک ماده مغذی فوق العاده مهم که در بیش از ۳۰۰ واکنش آنزیمی بدن مشارکت دارد، است. منیزیم میتواند از بدن در برابر بیماریهای قلبی و دیابت نوع ۲ محافظت کند. خُرفه همچنین حاوی مقداری کلسیم، فراوانترین ماده معدنی در بدن، میباشد. کلسیم در سلامت استخوانها از اهمیت ویژهایی برخوردار است. مقادیر کمی فسفر و آهن نیز در خُرفه یافت میشود. خُرفهی رسیدهتر احتمالا حاوی مقادیر بیشتری مواد معدنی، نسبت به گیاهان جوانتر، است.
خرفه همچنین دارای اکسالیت(نمک جوهر ترشک) است.
از سویی دیگر، خُرفه حاوی مقادیر زیادی از اکسالیت است. این ماده برای افرادی که مستعد سنگ کلیه هستند، مسئلهساز میشود، زیرا اکسالیتها میتوانند به شکلگیری نمک کمک کنند. اکسالیتها همچنین خواص ضد مواد مغذی دارند، بدان معنا که ممکن است در جذب مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم اختلال ایجاد کنند. خُرفههایی که در سایه رشد نمودهاند، در مقایسه با آنهایی که درمعرض نور خورشید هستند، میتوانند حاوی مقادیر بیشتری اکسالیت باشند. اگر اکسالیت موجود در خُرفه شما را نگران میکند آن را به ماست اضافه کنید، زیرا تحقیقات نشان میدهد که مصرف آن با ماست میزان اکسالیت را به طرز قابل توجهی کاهش میدهد.
علیرغم اینکه خُرفه در برخی از فرهنگها به عنوان علف هرز شناخته میشود، اما این سبزی برگدار سرشار از مواد مغذی است.
حاوی آنتیاکسیدان، مواد معدنی، اسیدهای چرب امگا ۳ و ترکیبات گیاهی سودمند است.
این گیاه یکی از مغذی ترین مواد خوراکی روی زمین است. پس سعی کنید آنرا وارد رژیم غذایی خود کنید.
نظرات شما عزیزان: