در کنار صبر و بردباری، شجاعت، علم، فضل و دیگر صفات حسنه ای که امام حسن مجتبی(علیه السلام) داشتند، بخشش و سخاوت حضرت هم یکی از صفات بارز سیره عملی ایشان می باشد. در تاریخ ذکر شده است که حضرت در طول حیات شریفشان دو بار تمام دارایی های خودشان را در راه خدا بخشیدند. همچنین  آمده است که حضرت هرگز سائلی را رد نمی کردند و در برابر درخواست او "نه" نمی گفتند. از حضرت پرسیدند: چگونه است که هیچ سائلی را رد نمی کنید؟ حضرت در جواب فرمودند: « انی لله سائل و فیه راغب و انا استحیی ان اکون سائلا و ارد سائلا و ان الله تعالی عودنی عادة، عودنی ان یفیض نعمه علی، و عودته ان افیض نعمه علی الناس، فاخشی ان قطعت العادة ان یمنعنی المادة »[1]. من سائل درگاه خدا و راغب در پیشگاه اویم، و من شرم دارم که خود درخواست کننده باشم و سائلی را رد کنم، و خداوند مرا به عادتی معتاد کرده، معتادم کرده که نعمتهای خود را بر من فرو ریزد، و من نیز در برابر او معتاد شده ام که نعمتش را به مردم بدهم، و ترس آن را دارم که اگر عادتم را ترک کنم اصل آن نعمت را از من دریغ دارد.
در رابطه با جود و کرم امام حسن مجتبی (علیه السلام) روایات و داستان های بسیاری آمده است. یکی از این داستان ها را ابن شهرآشوب در کتاب مناقب آل ابی طالب نقل می کند که انس بن مالک می گوید:
«یکی از کنیزان امام حسن(علیه السلام) شاخه ی گلی را به آن حضرت اهدا کرد. امام(علیه السلام )آن گل را گرفت و به آن کنیز فرمود:«تو را در راه خدا آزاد کردم.»
من (انس) به حضرت گفتم: «یا بن رسول الله ! آیا به راستی(آیا واقعا) به خاطر اهدای یک شاخه گل ناچیز، او را آزاد کردید؟» آقا امام حسن (علیه السلام) فرمود: “نهایت بخشش آن است که تمام هستی خود را ببخشی” و آن کنیز از مال دنیا تنها یک شاخ گل داشت و آن را هدیه داد. خداوند در قرآن فرموده: « وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا.»[2] هر گاه کسی به شما تحییت و درود گوید او را همان گونه و بلکه بهتر پاسخ دهید.” لذا پاسخ بهترِ بخشش او، همان آزاد کردنش بود.» [3]
مؤسسه جهانی سبطین علیهماالسلام
موسوی

پی نوشت:
[1] - نور الابصار شبلنجی، ص 248
[2] - نساء،86
[3] - مناقب آل ابی طالب،ج4، ص18