آیا کیفیت انجام نماز در قرآن آمده است؟

در قرآن فقط به اصول کلی اشاره شده است. مثلا قرآن بصورت قانون کلی می فرماید: اقم الصلاه یا کتب علیکم الصیام . نماز بخوانید و روزه بگیرید. اما اینکه نماز را با چه وضعیتی و کیفیتی بخوانیم ، دیگر در قرآن نیامده . اینکه در هر وقت نماز چند رکعت باشد؛ و کیفیت خواندن نماز چگونه باشد این وظیفه پیامبر است. پیامبر موظف است نحوه نماز خواندن و تعداد رکعات هر وعده را مشخص کند .

میخواستم بدونم آیا در قرآن در رابطه با اینکه مثلا نماز صبح دورکعت است آیه ای آمده یاخیر؟ اگر اومده آیه و سوره رو ذکر کنید.

از آنجائی که قرآن کریم کتاب هدایت وبرنامه زندگی است، لذا امکان بیان همه جزئیات احکام در آن وجود ندارد و خداوند بیان جزئیات را به رسول مکرم خویش واگذار نموده است. لذا حکم وجوب اصل نماز در قران آمده؛ ولی کیفیت و تعداد رکعات آن در قران ذکر نشده و در روایات بیان گردیده است.

پیامبر از طریق اتصال به منبع غیب، از احکام الهی مطلع می‌شدند و مأمور به تبلیغ این احکام بودند. پس از پیامبر طبق نص و تصریح ایشان، ائمه علیه الاسلام  برای تبیین احکام الهی منصوب شدند، اگر ائمه علیه الاسلام  حکمی یا کیفیت عملی را بیان می‌کنند، تنها بیان حکم الهی و نحوه عمل و سیره رسول اکرم صلوات الله علیه است.

امامان ما نحوه نماز خواندن را آن گونه که پیامبر می‌خواند به ما آموختند. بدین‌سان ما آن گونه نماز می‌خوانیم که پیامبر می‌خواند. شیعیان کیفیت نماز و اصل آن را از پیامبر آموختند و به گونه‌ای عمل می‌کنند که او عمل کرد. این مسئله نه تنها در نماز، بلکه در بسیاری از احکام دین هم است.

این سیره و روش از طرق روایات متعدد و فراوان به صورت قطعی و یقینی برای ما از پیامبر صلوات الله علیه  و اهل بیت پیامبرصلوات الله علیه نقل گردیده است که برخی از آن ها بیان می شود؛ اما قبل از بیان روایات ذکر این نکته لازم است که اگر چه در بین روایات سیره و روش نماز خواندن پیامبر صلوات الله علیه  روایات متواتر (طبق معنای اصطلاحی علم حدیث ) نیز وجود دارد؛ لکن برای یقین و اطمینان به یک روایت حتما متواتر بودن آن روایات به همین معنای اصطلاحی خاص لازم نیست؛ بلکه روایات متعدد صحیح و معتبر و... نیز انسان را به یقین می رساند که معرفی آن ها و تفکیک آن ها مربوط به حوزه علم حدیث شناسی بوده و ذکر آن در این مقام لزومی ندارد.

لذا اجمالا به ذکر چند روایت اکتفا می شود:

گفتنی است این که چرا نماز صبح دو رکعت است و ظهر و عصر چهار رکعت یا در شبانه روز ۱۷ رکعت نماز واجب است و یا چرا نمازها در تعداد رکعات یک‌جور نیستند و یا چرا حمد و سوره در بعضی از نماز‌ها بلند و در بعضی آهسته خوانده می‌شود و یا چرا قنوت و تشهد در رکعت دوم است و یا در سال یک ماه روزه واجب شده نه بیش تر و نه کمتر، تنها یک پاسخ قطعی دارد و آن این که چون خداوند دستور داده و ماهیت این عبادات تسلیم و تعبد است . اگر چه روایاتی در برخی از این زمینه ها وارد شده، اما نمی‌توان چندان به آن ها استدلال قطعی کرد.

به علاوه در این زمینه اموری به عنوان احتمالات عقلایی هم قابل طرح است مانند آسان تر بودن نماز در وقت صبح و هنگام برخواستن از خواب و کمتر وارد کردن فشارهای کششی بر عضلات و ... لکن روشن است که این احتمالات به هیچ وجه دلیل قطعی محسوب نمی شوند و در خوش بینانه ترین حالات تنها برخی حکمت های جانبی این احکام و دستورات قلمداد می شوند.

امام صادق علیه الاسلام در پاسخ به سبک خاص قرآن اشاره کرد و فرمود:

وقتی برای پیامبر آیه نماز نازل شد، خدا در آن سه رکعت و چهار رکعت را نام نبرد تا آن‏که رسول خدا صلوات الله علیه آن را شرح داد . آیه زکات نازل شد، خدا نام نبرد که باید از چهل درهم یک درهم داد تا رسول خدا صلوات الله علیه آن را شرح داد و آیه حج نازل شد و نفرمود به مردم که هفت دور طواف کنید تا آن‏که رسول خدا صلوات الله علیه  آن را برای مردم توضیح داد . «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم‏» درباره علی و حسن و حسین - علیهم السلام - نازل شد و رسول خدا صلوات الله علیه  درباره علی فرمود: «هر که من مولا و آقای اویم، علی علیه الاسلام   مولا و آقای او است; و فرمود من به شما وصیت می‏کنم درباره کتاب خدا و خاندانم; زیرا من از خدای - عزوجل - خواسته‏ام میانشان جدایی نیفکند تا آن‏ها را کنار حوض به من رساند . خدا این خواست مرا برآورد ... .»

منابع:

شهر سوال مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی

پرسمان دانشجویی

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: