تبادل لینک هوشمند 
آمار
وب سایت:
فرشتگان و دعا برای روزه‌دار
فرشتگان موکلند که برای روزه‌دران دعا کنند: قال رسول الله (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم): «إنّ الله تبارک وتعالی وکّل ملائکةً بالدّعاء للصّائمین وقال: أخبرنی جبرئیل (علیه‌السلام) عن ربه تعالی ذکره أنّه قال: ما أمرتُ ملائکتی بالدّعاء لأحدٍ منخلقی إلاّ استجبتُ لهم فیه»[۴۷] خداوند عدّه‌ای از فرشتگان رامأمور کرده است تا برای روزه‌داران دعا کنند. و جبرئیل خبر داد که پروردگار می‌فرماید: هرگز فرشتگانم را امر به دعا نکردم جزء آنکه دعای آنان را مستجاب نمودم. دعای فرشته برای انسان، در خواست خیر و خوبی برای وی است.
تو فرشته شوی ارجهد کنی از پی آنک
بر گ توت است به تدریج کنندش اطلس[۴۸]
در این عالم اگر برگ توت را حریر می‌کنند و کرم می‌تواند از برگ توت، پرنیان درست کند، انسان هم می‌شود فرشته کرد، رشد چنان میسّر است که کرم ابریشم، از برگ توت پرنیان می‌سازد!
قرآن کریم می‌فرماید: در بهشت فرشهایی وجود دارد که آستر آن، پرنیان است. حال خدا می‌داند رویهٴ این فرشها چیست؟ چون فرش آستری دارد که روی زمین می‌افتد و رویه‌ای که انسان روی آن می‌نشیند. فرش بهشت هم آستری دارد و رویه‌ای ﴿مُتَّکِئِینَ عَلَی فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ﴾[۴۹] آستری استبرق و حریر و پرنیان ارزنده است. امّا ظاهر آن فرش چیست؟ چون بیش از حریر و بالاتر از پرنیان چیزی در عالم طبیعت نیست که ما را به آن تشویق کنند. لذا نفرمود، ظاهر و رویه آن چیست! بایستی رفت و دید.
فرشهایی که باطنش حریر است، حریری که کرم ابریشم آن را نتنیده؛ بلکه نماز و روزه آن را بافته است. حریری را که کرم ابریشم بتند، کرم دیگری می‌تواند صدمه بزند؛ اما فرشی را که نماز و روزه ببافد، دیگر آسیب نمی‌بیند. البته این فرش از لذایذ جسمانی بهشت است. اما آن «جنّة اللقاء» که به حساب نمی‌آید، باطن روزه است که فرمود: «الصّوم لی وأنا اُجزی به»[۵۰] . آنچه را فرشتگان برای روزه‌داران مسئلت می‌کنند، باطن روه است.
قرآن در مورد فرشتگان می‌فرماید: ﴿وَمَا مِنَّا إِلاَّ لَهُ مَقَامٌ مَعْلُومٌ﴾[۵۱] هر فرشته درجه‌ای دارد فرشته‌ای که موکّل است برای بندگان مخلص روزه‌دار دعا کند، غیر از فرشته‌ای است که برای دعا به غیر روزه‌داران موکّل می‌شود. درجات فرشتگان و دعاهای آنها هم تفاوت دارد.
تا چه اندازه ما به باطن روزه می‌پردازیم که نه تنها ظاهرمان روزه بگیرد و چیزی نخوریم و نیاشامیم؛ بلکه سرّ و درون ما هم روزه بگیرد؟ نگذاریم خاطره‌ای در دل خطور کند که خدا نمی‌پسندد. مبادا در دل بد کسی را بخواهیم. چنین نیست که اگر خاطرات در دل عبور کرد، خدای سبحان نداند یا دل انسان تیره نشود.
روزهٴ عوام، خواص و اخص با هم متفاوت است. اگر ما روزه گرفتیم و به این فکر بودیم که، خدای ناکرده، کسی را برنجانیم یا به مقام وجاهی برسیم یا نتوانستیم خود را آماده کنیم که اگر به جاه رسیدیم، تفاوتی برای ما نداشته باشد، باطن ما روزه نگرفته است و چون باطن روزه نگرفته به باطن روزه نرسید‌ه‌ام.
رسول اکرم (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) فرمود: جبرئیل (سلام الله علیه) به من خبر داد، که خدای سبحان فرموده، من فرشتگان را برای دعای احدی موکّل نکردم، جزء آنکه دعای آنان را مستجاب می‌کنم. به همین جهت، فرشتگان را موکل فرمود، برای روزه‌داران دعا کنند .[۵۲]
بوی خوش دهان روزه‌دار
از امام صادق (سلام‌الله‌علیه) نقل شده است که فرمود: «أوحی الله تبارک وتعالی إلی موسی علیه‌السلام: ما یمنعک من مناجاتی؟ قال: یاربّ أُجلّک عن المناجات لِخَلوُف فم الصائم فأوحی الله عزّوجلّ إلیه یا موسی لَخَلوُفُ فم الصائم أطیب عندی من ریح المسک»[۵۳] خداوند به حضرت موسی وحی فرستاد، که چرا با من مناجات نمی‌کنی؟ عرض کرد: خدایا روزه‌دارم و در حال روزه، دهان خیلی معطر نیست. خداوند فرمود: ای موسی! بوی دهان روزه‌دار پیش من از مشک خوشبوتر است.
انسان مگر نمی‌خواهد در آن عالم مُطیّب و معطّر باشد، آنجا که دیگر سخن از آهو و نافه آهو نیست که عطری داشته باشد. آنجا روزه است که انسان را معطّر می‌کند. باطن روزه به صورت عطر ظهور می‌کند، آنهم در سطح بدن و اما ما فوق آن را خدای سبحان می‌داند که چیست.
از امام صادق (سلام‌الله‌علیه) نقل شده که، اگر کسی در روز گرمی روزه بگیرد وتشنه شود، خدای سبحان هزار فرشته را موکّل می‌کند تا چهرهٴ او را مسح کنند و تا هنگام افطار به او بشارت دهند و هنگام افطار خداوند (عزّوجلّ) می‌فرماید: «ما أطیب ریحُک وروحک! یا ملائکتی أشهدوا أنّی غفرت له»[۵۴] عجب معطری و چه بوی خوبی داری! فرشتگان من شاهد باشید که من او را آمرزیدم.
باطن روزه انسان را به آنجا می‌رساند که مخاطب خدا قرار میگیرد، اگر تا کنون می‌گفت «یاالله» از آن به بعد، خداوند می‌فرماید: «یاعبدی». اگر خداوند سبحان چیزی را به عظمت بستاید، دیگر نمی‌شود آن را به نافهٴ آهو تشبیه کرد. «فإنّ المسک بعضُ دم الغزال» مشک، که بعضی از خون غزال است، با عطری که خدای سبحان از آن تعریف می‌کند قابل قیاس نیست.
از سوی دیگر در چند جای قرآن کریم آمده است که فرشتگان، هنگام مرگ به صورت و پشت عدّه‌ای می‌زنند! ﴿یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُم﴾ .[۵۵]
مرحوم شیخ محمد علی شاه آبادی، استاد امام خمینی (رضوان‌الله‌علیهما) در علوم عرفانی کتابهای نافعی دارند؛ یکی از آن کتابها شذرات المعارف است. در این کتاب می‌فرمایند: گروهی که هنگام مرگ، مضروب فرشتگان واقع می‌شوند کسانی هستند محکم به پشت او می‌زنند، که وقتت در دنیا تمام شده، از این جا بیرون برو. فرشتگانی که موکّل آن علام‌اند، می‌بینند این شخص با دست خالی و روی سیاه می‌آید، به صورت او می‌زنند که عمری در دنیا بودی چرا با دست خالی آمدی ؟[۵۶]
پاورقی:ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*- حکمت عبادات، حضرت آیت الله جوادی آملی، ص۱۲۷-۱۴۳
۱ ـ بحارالأنوار، ج۶۳، ۳۳۰/
۲ ـ الکافی، ج۸، ص۹۰/
۳ ـ وسائل الشیعه، ج۱۶، ص۴۱۰/
۴ ـ الکنی والألقاب، ج۳، ص۱۳۸/
۵ ـ سورة بقره، آیة ۱۸۳ ؛ (ای مؤمنان! نوشته شده [واجب شده] بر شما روزه گرفتن).
۶ ـ مجمع البیان، ج۲، ص۴۹۰/
۷ ـ الأمالی والمجالس (صدوق)، ص۸۵، مجلس ۲۰، ح۴، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۲۹۵/
۸ ـ بحارالانوار، ج۷۴، ص۲۳۹/
۹ ـ پیامبر فرمود: «من هر شبانه روز هفتاد مرتبه استغفار می‌کنم» (بحارالانوار، ج۱۷، ص۴۴).
۱۰ ـ نهج‌البلاغه، نامهٴ ۵۳/
۱۱ ـ نهج‌البلاغه، حکمت ۴۵۶/
۱۲ ـ سورة طور، آیة ۲۱/
۱۳ ـ سورة مدثّر، آیات ۳۸ و ۳۹/
۱۴ ـ روضة المتقین، ج۳، ص۲۲۵/ بعضی کلمه «أجزی» در این روایت را به صیغهٴ مجهول خوانده‌اند: «الصوم لی وأنا أُجزی به» یعنی روزه برای من است و من پاداش آن هستم! (ر . ک: نهایة ابن اثیر، ج۱، ص۲۷۰، «جزا»).
۱۵ ـ سورة یونس، آیة ۳۱/
۱۶ ـ نهج‌البلاغ، خطبهٴ ۱۹۹/
۱۷ ـ ر . ک: سورة آل‌عمران، آیة ۱۸۹/
۱۸ ـ سورة فتح، آیة ۴/
۱۹ ـ سورة آل‌عمران، آیة ۱۵/
۲۰ ـ سورة فجر، آیات ۲۹ و ۳۰/
۲۱ ـ روضة المتقین، ج۳، ص۲۲۵/
۲۲ ـ سورة آل‌عمران، آیة ۱۵/
۲۳ ـ سورة فجر، آیات ۲۹ و ۳۰/
۲۴ ـ سورة زمر، آیة ۷۳/ راجع به روایات برزخ مراجعه شود به: تفسیر نورالثقلین، ج۴، ص۵۰۶ و ۵۰۷؛ بحارالانوار، ج۶، ص۱۳۹؛ علم الیقین، ج۲، ص۱۰۶۰/
۲۵ ـ روضة المتقین، ج۳، ص۲۲۵/ بعضی کلمه «أجزی» در این روایت را به صیغهٴ مجهول خوانده‌اند: «الصوم لی وأنا أُجزی به» یعنی روزه برای من است و من پاداش آن هستم! (ر . ک: نهایة ابن اثیر، ج۱، ص۲۷۰، «جزا»).
۲۶ ـ سورة بقره، آیة ۱۸۳/
۲۷ ـ سورة قمر، آیة ۵۴/
۲۸ ـ سورة قمر، آیة ۵۵/
۲۹ ـ وسائل الشیعة، ج۱۰، ص۴۰۳/
۳۰ ـ روضة المتقین، ج۳، ص۲۲۶؛ وسائل الشیعة، ج۱۰، ص۴۰۰/
۳۱ ـ مفاتیح الجنان، دعای سحر.
۳۲ ـ مفاتیح الجنان، دعای سحر.
۳۳ ـ بحارالانوار، ج۷۱، ص۳۷۰/ مرحوم محقق می‌فرمایید: «یجوز الصدقة علی الذمّی وإن کان أجنبیاً لقوله(صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) «علی کل کبدٍ حراء اجر» (شرایع الاسلام، کتاب الصدقة). این مسئله از باب انسان‌دوستی است نه برای تقویت و مرام آنان. گواه این مطلب آن است که مرحوم محقق، وقف بر کنیسه و معابد اهل کتا را جایز نمی‌داند. برای توضیح بیشتر. ر . ک: جواهر الکلام، ج۲۸، ص۳۰؛ بحارالانوار، ج۷۱، ص۳۷۰ و ۳۷۱/
۳۴ ـ سورة دهر، آیة ۹/
۳۵ ـ سورة بقره، آیة ۱۱۵/
۳۶ ـ الکافی، ج۱، ص۱۹، ح۱۲/
۳۷ ـ سورة قمر، آیة ۵۵/
۳۸ ـ «جعل (علیه‌السلام) الجنّة ثمن البدن، إشارة إلی أنّ ثمن جوهر النفس المجرّدة هو الله سبحانه فکأنه (علیه‌السلام) قال: أما إنّ أبدانکم ثمنها الجنّة فلا تبیعوها وأمّا نفوسکم المجرّدة وأرواحکم القدسیّة فإنّما ثمنها هو الله سبحانه والفناء المطلق فیه وفی مشاهدة نور وجه الکریم فلا تبیعوها بغیره» (تعلیقه میرداماد بر اصول الکافی، ص۳۸).
۳۹ ـ سورة آل‌عمران، آیة ۱۵/
۴۰ ـ سورة بقره، آیة ۴۵/
۴۱ ـ الکافی، ج۴، ص۶۳/
۴۲ ـ جمله‌ای دعایی است که در کلمات بزرگان حکمت آمده است.
۴۳ ـ سورة لیل، آیات ۵ ـ ۷/
۴۴ ـ سورة طه، آیة ۲۶/
۴۵ ـ سورة طه، آیة ۳۶/
۴۶ ـ سورة انشراح، آیات ۱ ـ ۴/
۴۷ ـ روضة المتقین، ج۳، ص۲۲۸/
۴۸ ـ دیوان سنایی.
۴۹ ـ سورة رحمن، آیة ۵۴/ (بهشتیان بر بسترهایی که آستر آن از ابریشم درشت‌بافت است تکیه زنند).
۵۰ ـ روضة المتقین، ج۳، ص۲۲۵/
۵۱ ـ سورة صافات، آیة ۱۶۴/
۵۲ ـ روضة المتقین، ج۳، ص۲۲۸/
۵۳ ـ همان.
۵۴ ـ روضة المتقین، ج۳، ص۲۲۸/
۵۵ ـ سورة انفال، آیة ۵۰/
۵۶ ـ شذرات المعارف، ص۶۴/
نظرات شما عزیزان:
