حقوق زن در اسلام و قانون مدنی
در اسلام، مبنای ارزش گذاری انسان ها کرامت و تقوا ذکر شده است. مردان و زنان حقوق و تکالیف متفاوتی دارند و نقش های متفاوتی برای تعریف شده است، بنابراین ضوابطی شرع برای ساماندهی جامعه مقرر کرده، از جهت جنسیتی متفاوت است. نظام اسلام، حقوق اقتصادی، سیاسی، قضایی و خانوادگی زنان را به رسمیت شناخته است.
قانون مدنی، مجموعه ای قوانین است که شکل بنیادین روابط انسان ها در جامعه را تعریف می کند. قانون مدنی ایران با اقتباس از قانون مدنی فرانسه و براساس فقه اسلامی نگاشته شده بود و بعد از انقلاب دچار تغییراتی شد. برای بررسی جزئی تر موضوع، حقوق زنان را در چند بخش حقوق مالی، حقوق خانوادگی و حقوق سیاسی بررسی میکنیم.
حقوق مالی زن در اسلام و قانون مدنی
نظام حقوق مالی زن در اسلام به معنای طرح امتیازات مالی است که مکتب اسلام برای زنان، جهت تأمین حمایت از آنان فراهم نموده است. در این نظام، زنان دارای اهلیت کامل بوده و حق تمتع و استیفا در دارایی خود را درست مانند مردان دارند.
همچنین، دارای استقلال مالی بوده و حق دارند اموال خود را به دور از هرگونه سلطه، اداره کنند. مصادیق حقوق مالی زن در اسلام، مالکیت بر دارایی، مهریه، نحله، نفقه، ارث، حق درخواست مزد در برابر کار در خانه و حق درخواست مزد در برابر شیر دادن به فرزند، میباشند.
مالکیت بر دارایی
در مورد اصل مالکیت هر فرد (چه زن چه مرد) بر اموالش و حقی که بر اداره ی اموال و تصرف در آن است شبهه ای وجود ندارد، همه ی علمای اسلام در این موضع متفق القولند، و در این موضوع فرقی نمیکند مال از کار کردن به دست آمده باشد یا غیر آن؛ و بعد از ازدواج به دست آمده باشد یا در دوران مجردی زن.
مستند این اصل، آیه ی ۳۲ سوره نساء است که میفرماید:
“للرجال نصیب ممااکتسبوا و النساء نصیب مما اکتسبن” یعنی برای مردان نصیبی است از آنچه کسب می کنند، و برای زنان نیز از آنچه (زنان) کسب می کنند.
ماده ی ۱۱۱۸ قانون مدنی می گوید:
“زن مستقلا میتواند در دارائی خود هر تصرفی را که میخواهد بکند“ پس در منطق حقوقی ایران نیز زن دارای استقلال اقتصادی است و می تواند دارایی خود را اداره و تصرف کند و در مورد اموال خود بدون نیاز به کسی دیگر تصمیم گیری کند.
همچنین قاعده ی تسلیط از اصول محکم فقهی است ” النَّاسُ مُسَلَّطُون عَلَی أَموَالِهِم” که نشانگر مالکیت هر انسانی بر داراییشان است. و نیز از پیامبر نقل شده است که، «حرمه مال المؤمن کحرمه دمه»، احترام مال مؤمن مانند احترام خون اوست. در این آیه و روایات، تفاوتی میان زن و مرد نیست و اطلاق «الناس» و «المؤمن» شامل زن و مرد میشود.
نظرات شما عزیزان: