انواع عمل صالح

صرف، داشتن ایمان و عقیده پاک برای سعادت بشر کافی نیست بلکه باید علاوه بر ایمان, اعمال صالح نیز داشته باشد چرا که این لازمه سعادت است و در قرآن کریم نیز همیشه ایمان و عمل صالح در کنار هم آمده است.

 شرح دعای روز هفدهم  ماه مبارک رمضان را با شرح حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن زمانی، مسئول دفتر سیاسی اجتماعی حوزه علمیه منتشر می کند.

عمل صالح از منظر قرآن کريم

سوره یوسف با 111 آیه، از سوره های مکی است.آیات این سوره به هم پیوسته و درچند بخش جذاب و فشرده، داستان زندگی یوسف را بیان می کند .
کودکی یوسف، عفت و پاکدامنی او، خنثی شدن توطئه¬های مختلف علیه او وجلوه هایی از قدرت الهی تا رسیدن او به مقام خزانه¬داری کشور مصر را حکایت می کند.

کلیات سوره یوسف-word

تفسير سوره یوسف(نور)-word

سوره لقمان با 34 آیه، از سوره های مکی است و محتوای آن را می توان این گونه خلاصه کرد:
1. بیان عظمت و اهمیت قرآن در هدایت بشر
2. تقسیم انسان به نیکوکار و مستکبر و سرنوشت آنان
3. بیان آیات الهی و معجزات علمی قرآن از قبیل قانون جاذبه و زوجیت گیاهان
4. نصایح و موعظه های حکیمانه لقمان
5. دلایل ایمان به مبداء و معاد
6. بیان علوم اختصاصی خداوند مانند: زمان مرگ و برپایی قیامت

کليات سوره لقمان-word

تفسير سوره لقمان-24 درس-word

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
درس اول ـ سوره حمد

واژگان:
1- اسم: نام ـ برای اصل آن دو احتمال وجود دارد:
الف) «وَسَم: علامت و نشانه». چه این که اسم هر چیز، نشانه‌ی آن است‌.
ب) «سُمُوَ: برتری و عُلُوّ»؛ چه این است که اسم هر چیز بر روی آن قرار می‌گیرد.
این احتمال به واقع نزدیک‌تر است‌؛ زیرا جمع اسم، اسماء است که با این ریشه سازگارتر است.

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
درس دوم ـ سوره بقره آیات 1 تا 5

واژگان
1ـ رَیب: شک.
تفاوت «ریب» با «شک»، آن است که ریب، شك همراه با تهمت است؛ به این معنا که كسى كه در مطلبى شك كند و شبهه‌‌ی اتهام و افتراء نیز داشته باشد.
2ـ للمُتَّقینَ: برای پرهیزکاران، برای باتقوایان.

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
درس سوم ـ سوره بقره آیات 6 تا 16

واژگان
1ـ اَنذَرتَ: بیم‌شان دادی.  الاِنذار: خبر دادنی که در آن ترساندن هم باشد.
2ـ خَتَمَ: مُهر زد.  در گذشته، بر روی کیسه یا نامه های ارسالی مهر می نهادند تا سر بسته بماند. در این آیه، قلب کافران به همان بسته ها و کیسه های نفوذ ناپذیر و سربسته تشبیه شده است كه دیگر نمی‌توان در فهم و درک آنان تغییر ایجاد کرد.
3ـ لَقُوا: ملاقات می کنند. (لِقاء: رو به ‌رو و مصادف شدن)
4ـ یَعمَهُون: سرگردان می‌شوند. (عَمَه: سرگردانی و حیرت)
5ـ ما رَبِحَت: سود نکرد. (رِبح: به دست آمدن سود در معامله)

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
درس چهارم ـ سوره بقره آیات 17 تا 24

واژگان
1ـ اِستَوقَد: آتش افروخت. (وَقد: افروخته شدن آتش)
2ـ اَضَاءَت: روشن ساخت. (ضَوء: نور)
3ـ صَیِّبٍ: باران یا ابر باران زا. (صَوب: ریختن)
4ـ اَصابع: انگشتان سبابه. (جمعِ اِصبَع)
5ـ یَخطَفُ: می‌رباید. (خَطف: ربودن)

بسم الله‌ الرحمن الرحیم

واژگان
1ـ لا یَستَحیِی: شرم ندارد، ملاحظه‎ای ندارد.
2ـ الفاسِقین: نافرمانان. «فِسق» در لغت به معناى «خارج شدن هسته از درون خرما» است و به همین جهت، به كسانى كه از مسیر بندگى خداوند بیرون می روند، «فاسِق» اطلاق می‌شود.
3ـ یَنقُضُونَ (نَقض: شكستن): می‎شکنند.
4ـ میثاق (مصدر میمى از ماده وَثق): محكم كردن یا محكم شدن.به معنای پیمانى كه با سوگند و عهد تأكید شده باشد، نیز می‎آید.
5ـ فَسَوَّاهُنَّ («تَسوِیَة»: برابر كردن، مرتب گردانیدن): پس آن ها را مرتب نمود. در لغت به معناى تسلط، احاطه ی كامل و قدرت بر خلقت و تدبیر است.

بسم الله‌ الرحمن الرحیم

سوره بقره آیات 30 تا 37
 

واژگان
یَسفِكُ (سَفك: خون ریختن از روی دشمنی) : خون‌ریزی می کند.
تُبدُونَ (بُدوّ: ظهور شدید) : آشکار می‎کنید.
اَبى (اِباء: خوداری، امتناع شدید) : خودداری کرد.
فاَزَلَّهما (اِزلال: لغزاندن، به خطا افکندن) : پس آن دو را لغزاند.
تَلَقَّى (تَلَقِّی: دریافت کردن و قبول کردن) : دریافت کرد.

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
 درس هفتم ـ سوره بقره آیات 38 تا 48

واژگان
1ـ یَاَتِیَنَّکُم (اِتیان: آسوده آمدن) : براى شما بیاید. (آیه 38)
2ـ لاتَشتَروا (اِشتِراء: معامله کردن، فروختن) : نفروشید. (آیه 41)
3ـ تَنسَون (نِسیان: فراموشی): فراموش می‌کنید. (آیه 44)
4ـ مُلَاقُوا (جمع مُلاقی: اسم فاعل از لِقاء) : دیدارکنندگان، ملاقات‌کنندگان. «لِقاء» در لغت به معناى «حضور دو نفر در كنار یكدیگر» است و نقیض آن «حجاب» است. (آیه 46)
5ـ لَا تجزِى (جَزاء: کفایت کردن) : كفایت نمی‎كند. (آیه 48)

 
بسم الله‌ الرحمن الرحیم
درس هشتم ـ سوره بقره آیات 49 تا 57

واژگان
1) یَسُومُونَكُم (سَوم: تحمیل کردن) : به شما تحمیل می‎كردند. (آیه 49)
2) الفُرقان (مصدر به معنای فاعل) : جدا کننده [حق از باطل] (آیه 53)
3) بَارِئ (البُرء: آفریدن) : آفریننده. (آیه 54)
4) جَهرَة (جَهر: آشكار شدن) : آشكار شده. (آیه 55)
5) ظَلَّلنا (ظِلّ: سایه) : سایبان قراردادیم‎. (آیه 57)

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
درس نهم ـ سوره بقره آیات 58 تا 61

و [یاد كنید] هنگامی كه گفتیم: به این شهر [بیت المقدس] وارد شوید، و از نعمت‌های آن هر چه خواستید فراوان و گوارا بخورید و از دروازه [شهر یا درِ معبد] سجده‎كنان درآیید و بگویید: [خدایا! خواسته‌ی ما] ریزش گناهان ماست، تا گناهان‌تان را بیامرزیم و به زودی [پاداش] نیكوكاران را بیفزاییم. (58) ولی ستمكاران، سخنی را كه [بیرون دروازه شهر] به آنان گفته شده بود [پس از ورود به شهر] به سخنی دیگر تبدیل كردند [به جای درخواست ریزش گناهان، درخواست امور مادی نمودند]. ما هم بر ستمكاران به سبب آن كه همواره نافرمانی می‎كردند، عذابی از آسمان فرود آوردیم. (59) و [یاد كنید] آن‌گاه كه موسی برای قومش درخواست آب كرد، پس گفتیم: عصایت را به این سنگ بزن در نتیجه دوازده چشمه از آن جوشید به طوری كه هر گروهی [از دوازده گروه بنی‎اسرائیل] چشمه‌ی ویژه‌ی خود را شناخت. [و گفتیم:] از روزی خدا بخورید و بیاشامید و تبهكارانه در زمین آشوب بر پا نكنید. (60) ‌و [یاد كنید] هنگامی كه گفتید: ای موسی! ما هرگز بر یك نوع غذا صبر نمی‎كنیم، بنابر این از پروردگارت بخواه تا از آن‌چه زمین می‎رویاند از سبزی و خیار و سیر و عدس و پیازش را برای ما آماده كند. [موسی] گفت: آیا شما به جای غذای بهتر، غذای پست‎تر را می‎خواهید؟! [اكنون كه چنین درخواست ناروایی دارید] به شهری فرود آیید كه آن‌چه خواستید، برای شما آماده است. و [داغِ] خواری و بیچارگی بر آنان زده شد و به سبب خشم خدا دچار سقوط معنوی شدند؛ این [خواری و سقوط] به خاطر آن بود كه آنان همواره به آیات خدا كفر می‎ورزیدند و پیامبران را از روی ستم می‎كشتند؛ این [كفرورزی و كشتن پیامبران] به علت آن بود كه [از فرمانِ من] سرپیچی نمودند و پیوسته [از حدود حق] تجاوز می‎كردند. (61)

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
درس دهم ـ سوره بقره آیات 62 تا 69

واژگان
1ـ تَوَلَّیتُم (تَوَلّى عَن: اعراض کردن) : روی گردان شدید. (آیه 64)
2ـ اعتَدَوا (عَدُو: تجاوز کردن به حقوق دیگران) : تجاوز کردند. (آیه 65)
3ـ خاسِئین (خَسَأ: طرد شدن؛ طرد کردن) : رانده شدگان. این واژه ابتدا براى طرد سگ به كار رفته، ولى سپس به طور عام استعمال شده است. (آیه 65)
4ـ نَکال: عقوبتى كه مایه‌ی عبرت دیگران باشد. (آیه 66)
5ـ هُزُواً: مسخره‌کردن و اهانت‌کردن. (آیه 67)

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
درس یازدهم ـ سوره بقره آیات 70 تا 76

واژگان
1ـ اِدَّارَاَتُم (دَرأ: دفع كردن): اختلاف كردید و یكدیگر را دفع نمودید. (اصل آن «تَدارَأتُم» بوده است.) (آیه72)
2ـ یَتَفَجَّرَ (فَجر: شکافته‌شدن): شکافته می‌شود. (آیه74)
3ـ اَفَتَطمَعونَ (طَمَع: آرزو، امید) : آیا امید دارید؟ (آیه75)
4ـ یُحَرِّفُونَهُ (تَحریف: دست بردن در كلام صریح و چند وجهی كردن آن): آن را تغییر می دهند. (آیه75)
5ـ لِیُحَاجُّوكُم (مُحاجَّة: حجّت آوردن، بحث و جدل): تا با شما بحث و جدال ‌کنند. (آیه75)

 
بسم الله‌ الرحمن الرحیم
نور مبین ـ سلسله درس‌های ذکر مبارک
درس دوازدهم ـ سوره بقره آیات 77 تا 83

واژگان
1ـ اُمِّیُّونَ: درس نخوانده‌ها (جمعِ اُمّیّ) (آیه78)
این واژه بیشتر درباره‌ی عوام مردم که درس نخوانده‌‌اند و به همین دلیل در اغلب موارد نمی‌‌‎توانند بنویسند و بخوانند، به کار می‌‌رود.
2ـ یَظُنّونَ: گمان می‌کنند. (ظَنّ: اعتقاد غیریقینی که بیشتر مخالف واقع نیز می باشد و از این رو، مورد مذمّت قرار می گیرد. گاهی نیز در معنای علم به کار می رود) (آیه78)
3ـ لَن تَمَسَّنَا هرگز به ما نخواهد رسید. (مَسّ: دست زدن، رسیدن، یافتن) (آیه80)
4ـ مُعرِضونَ: کسانی که روی گردان شده اند. (اِعراض: روی گردانی) (آیه‌83)
5ـ وَیلٌ: كلمه‎اى است كه به هنگام رسیدن بلا، یا مصیبتى گفته مى‌‎شود و معادل فارسى آن، واژه‌ی «واى» است. (آیه79)

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
ما خدا را دیده‌ایم
وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَني آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ
قالُوا بَلى شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هذا غافِلينَ اعراف/172
و (به خاطر بياور) زمانى را كه پروردگارت از پشت و صلب فرزندان آدم، ذريه آن‌ها را برگرفت؛ و آن‌ها را گواه بر خويشتن ساخت؛ (و فرمود:) «آيا من پروردگار شما نيستم؟» گفتند: «آرى، گواهى مى‌دهيم!» (چنين كرد مبادا) روز رستاخيز بگوييد:
«ما از اين، غافل بوديم؛ (و از پيمان فطرى توحيد بى‌خبر مانديم)»!

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
روح الهی
الَّذِى أَحْسَنَ كلُ شىَءٍ خَلَقَهُ وَ بَدَأَ خَلْقَ الْانسَانِ مِن طِينٍ (7)
ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِن سُلَالَةٍ مِّن مَّاءٍ مَّهِينٍ (8)
ثُمَّ سَوَّاهُ وَ نَفَخَ فيهِ مِنْ رُوحِهِ وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ قَليلاً ما تَشْكُرُونَ. (9)
او همان كسى است كه هر چه را آفريد نيكو آفريد؛ و آفرينش انسان را از گِل آغاز كرد.(7) سپس نسل او را از عصاره‌اى از آب ناچيز و بى‌قدر آفريد. (8)
سپس (اندام) او را موزون ساخت و از روح خويش در وى دميد؛ و براى شما گوش و چشم‌ها و دل‌ها قرار داد؛ امّا كمتر شكر نعمت‌هاى او را بجا مى‌آوريد. (9) (سوره سجده)

تبعیت از ولی الهی
قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُوني يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ

بگو: اگر خدا را دوست مى‌داريد، از من پيروى كنيد! تا خدا (نيز) شما را دوست بدارد؛ و گناهان‌تان را ببخشد؛ و خدا آمرزنده‌ی

مهربان است.
(سوره آل عمران آیه 31)

بسم الله‌ الرحمن الرحیم
دوستی اهل بیت علیهم‌السلام
ذلِكَ الَّذي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبادَهُ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فيها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ (شوری/23)
اين همان چيزى است كه خداوند بندگانش را كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند به آن نويد مى دهد! بگو: «من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمی كنم جز دوست داشتن نزديكانم [اهل بيتم ]؛ و هر كس كار نيكى انجام دهد، بر نيكى اش مى افزاييم؛ چرا كه خداوند آمرزنده و سپاسگزار است.