نوروز ، روز برآورده شدن نياز
1 ـ آداب نوروز
«روَيَ الْمُعَلَّي بنخُنَيس عَنْ مَوْلانا الصادِقِ(ع) في يَوْمِ النَيْروزُ: وَ اِذا كانَ يَوْمُ النَيروزِ فَاغْتَسِلْ وَ الْبِسْ اَنْظَفَ ثِيابِكَ وَ تُطَيَّبْ بِاَطْيَب طيبِكَ وَ تَكُونُ صائِما ذلِكَ الْيَوْمَ ...
معلي بنخنيس به نقل از امام صادق(ع) در باره نوروز ميگويد: هنگام نوروز غسل كن، پاكيزهترين لباسهايت را بپوش به خوشبوترين چيزها خود را خوشبو نما و در آن روز، روزه باش.
در دنباله روايت، دستور چهار ركعت نماز و سجده شكر و دعاي مخصوص در اين روز ذكر شده است.»21 اين حديث مورد استناد بسياري از فقها براي استحباب غسل و روزه و نماز در روز نوروز قرار گرفته است. صاحب وسايل اين روايت را دو سه مورد نقل كرده است.22 صاحب جواهرالكلام، همين روايت را از مصباح و مختص آن نقل كرده و مستند استحباب اين اعمال در روز نوروز دانسته است.23 و مرحوم علامه مجلسي در زادالمعاد ميفرمايد: به اسانيد معتبره از معلّي بنخنيس كه از خواص حضرت امام صادق(ع) بوده (اين روايت) منقول است.24
* عيد نوروز نيز به بركت ولايت رنگ الهي به خود گرفت و در بين شيعيان و ايرانيان شهرت و دوام يافت.
2 ـ روز پيمان با خدا
علامه مجلسي ميگويد: در بعضي از كتب معتبره ديدم كه: معلي بنخنيس ميگويد: روز عيدي خدمت امام صادق(ع) رفتم. پرسيد: اين روز را ميشناسي؟ گفتم: روزي است كه عجم آن را بزرگ ميشمرند و در آن به يكديگر هديه ميدهند. حضرت فرمود: قسم به بيت عتيق كه در مكه است، اين نيست مگر به جهت موضوعي قديمي كه براي تو تفسير ميكنم ... نوروز، روزي است كه خداوند از بندگان پيمان گرفت و آن اولين روزي است كه خورشيد كرد. و بادها وزيدن گرفت، كشتي نوح(ع) بر كوه «جودي» قرار گرفت و خداوند كساني را كه از خانه خارج شده بودند، زنده نمود ... و پيامبر اسلام(ص) به اصحاب امر فرمود: «با علي(ع) به عنوان امارت مؤمنين بيعت كنند ... و هيچ روزي نوروز نيست مگر اينكه در آن روز انتظار فرج داريم، زيرا نوروز از روزهاي ما و روزهاي شيعيان ماست، عجم آن را حفظ كرد و شما آن را تضييع نموديد ...»25
احمد بنفهد در كتاب مهذّب البارع نظير اين روايت را آورده است.
3 ـ روز ولايت
«معلي بنخنيس عن الصادق(ع): ان يوم النيروز هو اليوم الذي اخذ فيه النبي(ص) لاميرالمؤمنين(ع) العهد بغدير خم فَاَقروّا له بالولاية فَطوبي لِمَن ثبت عليها و الويل لمن نكثها ...26
نوروز روزي است كه پيامبر(ص) از مردم براي اميرمؤمنان(ع) پيمان ولايت گرفت و مردم آن را پذيرفتند، خوش به حال كسي كه بر آن پيمان ثابت بماند، واي بر كسي كه آن عهد را بشكند ...»